Gemi elektriğinde Programlanabilir Lojik Kontrolör (PLC) arızaları, geminin otomasyon sistemlerinde önemli aksamalara yol açabilir. PLC’ler, gemideki çeşitli sistemlerin otomatik kontrolünü sağladıkları için, bu tür arızaların hızlı ve etkili bir şekilde teşhis edilip giderilmesi kritik öneme sahiptir. PLC arızaları ile başa çıkma süreci aşağıdaki adımları içerir:
1. Arıza Belirtileri ve Tespiti
PLC arızasının belirtileri, sistem performansında değişiklikler veya doğrudan hata mesajları şeklinde ortaya çıkabilir. Yaygın belirtiler şunlardır:
– Sistem Durması: Otomasyon sistemlerinin tamamen veya kısmen durması.
– Yanlış Çıkışlar: PLC’nin beklenmeyen veya yanlış çıkış sinyalleri üretmesi.
– Hata Mesajları: PLC ekranında veya bağlı HMI (Human Machine Interface) cihazlarında hata kodları ve mesajları.
2. Temel Kontroller
Arıza teşhis sürecine başlamadan önce, temel kontroller yapılmalıdır:
– Güç Kaynağı Kontrolü: PLC’nin doğru ve kesintisiz güç aldığından emin olun. Voltaj ve bağlantılar kontrol edilmelidir.
– Fiziksel Bağlantılar: PLC’ye bağlı kabloların ve konektörlerin sağlam ve doğru bir şekilde bağlandığından emin olun.
– Sigortalar ve Devre Kesiciler: Sigortalar ve devre kesiciler kontrol edilerek, herhangi bir kopma veya atma durumu olup olmadığına bakılmalıdır.
3. Diagnostik Araçlar ve Yazılım Kullanımı
PLC’lerin çoğu, dahili diagnostik araçlar ve yazılımlar ile donatılmıştır. Bu araçlar, arızanın tespitinde büyük kolaylık sağlar:
– Hata Kodları ve Loglar: PLC’nin hata kodlarını ve olay günlüklerini inceleyin. Bu bilgiler, arızanın nedenini belirlemeye yardımcı olabilir.
– Program İncelemesi: PLC programını kontrol ederek, programlama hataları veya beklenmeyen değişiklikler olup olmadığını kontrol edin.
– Çevrimdışı Testler: PLC yazılımını çevrimdışı modda test ederek, hata kaynaklarını tespit edin.
4. Bileşen Kontrolleri
PLC arızalarının kaynağını belirlemek için, sistem bileşenlerini kontrol edin:
– Giriş ve Çıkış Modülleri: PLC’nin I/O modüllerini kontrol edin. Hatalı modüller, giriş veya çıkış sinyallerinin yanlış yorumlanmasına neden olabilir.
– Sensörler ve Aktüatörler: PLC’ye bağlı sensörlerin ve aktüatörlerin doğru çalışıp çalışmadığını kontrol edin.
– İletişim Hataları: PLC’nin diğer sistemlerle olan iletişimini kontrol edin. İletişim hataları, veri alışverişinin kesintiye uğramasına neden olabilir.
5. Onarım ve Değişim
Arıza kaynağı belirlendikten sonra, onarım veya bileşen değişimi yapılmalıdır:
– Arızalı Bileşenlerin Değişimi: Hatalı modüller, sensörler veya kablolar değiştirilmelidir.
– Program Güncellemeleri: PLC programında gerekli değişiklikler yapılarak, hatalar düzeltilmelidir.
– Yedek Parça Kullanımı: Gemi operasyonlarının aksamaması için, yedek parçalar kullanılarak hızlı onarım yapılmalıdır.
### 6. Test ve Devreye Alma
Onarım işlemleri tamamlandıktan sonra, sistemin doğru çalıştığından emin olun:
– Fonksiyon Testleri: PLC sisteminin tüm fonksiyonları test edilerek, düzgün çalışıp çalışmadığı kontrol edilir.
– Simülasyon ve Çalıştırma: PLC programı simülasyon modunda test edilir ve ardından gerçek çalışma koşullarında doğrulanır.
– Gözlem ve İnceleme: Sistem çalıştırıldıktan sonra bir süre gözlemlenir ve herhangi bir anormallik olup olmadığı kontrol edilir.
7. Önleyici Bakım
PLC arızalarının önlenmesi için düzenli bakım önemlidir:
– Periyodik Kontroller: PLC ve bağlı sistemlerin düzenli olarak kontrol edilmesi ve bakımlarının yapılması.
– Yazılım Güncellemeleri: PLC yazılımlarının güncel tutulması ve gerektiğinde firmware güncellemelerinin yapılması.
– Eğitim ve Farkındalık: Mürettebatın, PLC sistemlerinin bakımı ve arıza yönetimi konusunda düzenli olarak eğitilmesi.
Gemi elektriğinde PLC arızaları, doğru teşhis ve onarım adımlarıyla hızlı bir şekilde giderilebilir. Düzenli bakım ve önleyici tedbirler, bu tür arızaların minimize edilmesine yardımcı olur ve geminin operasyonel verimliliğini artırır.
